Zapraszamy na przegląd twórczości reżysera Lecha Majewskiego w Filmotece Narodowej – Instytucie Audiowizualnym. Przez cały czerwiec w każdą niedzielę będziemy pokazywać filmy jednego z najbardziej oryginalnych współczesnych polskich reżyserów. Pokazy będą połączone z debatami filmoznawców, muzykologów, literaturoznawców, historyków sztuki i kulturoznawców. Lech Majewskim jest gościem FINA, prowadzi warsztaty i bierze udział w spotkaniach.
Lech Majewski jest nie tylko rozpoznawalnym na całym świecie reżyserem filmowym, teatralnym i operowym, ale i pisarzem, poetą, scenarzystą, malarzem. Jest członkiem Amerykańskiej Gildii Reżyserów Filmowych (DGA), Amerykańskiej Gildii Scenarzystów Filmowych (WGA), Europejskiej Akademii Filmowej, Amerykańskiej Akademii Filmowej (AMPAS) oraz Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej.
Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatne.
Program
4.06, godz. 16.00 Lech Majewski nieznany w Polsce, znany na świecie
FINA Wałbrzyska 3/5, sala Ziemia Obiecana
Prowadząca: prof. Dagmara Drzazga
Dolina Bogów, reż. Lech Majewski, 131 min, 2019, Polska, Luksemburg, USA
Film splata ze sobą trzy wątki: pierwszy to archaiczna legenda Indian Navajo o bogach zamkniętych w skałach doliny zwanej Valley of the Gods. Drugi jest historią najbogatszego człowieka, Wesa Taurosa. Dotknięty osobistą tragedią, Tauros żyje w ukryciu przed światem i tylko od czasu do czasu ukazuje się publicznie. Trzeci wątek jest historią narratora, Johna Ecasa, pisarza, który pracuje jako copywriter w firmie Taurosa. Po traumatycznym rozstaniu z żoną, szukając wyjścia z impasu, John zaczyna pisać biografię swego szefa i przyjmuje zaproszenie do jego posiadłości. W tym czasie firma Taurosa, eksploatująca rudę uranu, wykupuje Dolinę Bogów, aby drążyć tunele w świętej ziemi. Zburzony spokój przodków Navajo sprawia, iż skały rodzą mściciela…
11.06, godz. 16.00 Autobiografia Lecha Majewskiego
Iluzjon, sala Stolica
Prowadzący: prof. Piotr Zawojski (we współpracy z Instytutem Teatralnym)
Onirica, reż. Lech Majewski, 98 min 2013, Polska (SEANS DODATKOWY O GODZ. 14.00)
Filmowa eksploracja straty i duchowego odkupienia. Akcja toczy się w 2010 „roku plag” dla Polski naznaczonym mroźną zimą, wiosennymi powodziami i katastrofą samolotu, która odebrała życie prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu i wielu innym, a także erupcją islandzkiego wulkanu, który sparaliżował ruch lotniczy oraz pożarami lasów w Rosji. W tężejącej atmosferze wydarzenia te znajdują odzwierciedlenie w osobistej tragedii, której doświadcza młody wykładowca literatury, Adam. Gdy w wypadku samochodowym traci swoich najbliższych, porzuca pracę wykładowcy i zostaje kasjerem w supermarkecie. Jedyną lekturą tego mrocznego czasu staje się Boska Komedia Dantego.
Ostatnia część tryptyku, w którego skład wchodzą dwa wcześniejsze filmy: Ogród rozkoszy ziemskich (2004) oraz Młyn i krzyż (2011). Razem z Oniriką te trzy filmy odwołują się do twórczości wielkich artystów; Boscha, Bruegela i Dantego i są próbą współczesnego dialogu z ich symbolicznym dziedzictwem.
Pokój saren, reż. Lech Majewski, 90 min, 1997, Polska
Utwór oparty na autobiograficznych wątkach jest przeniesieniem w świat filmu wcześniejszej inscenizacji opery o tym samym tytule.
Podstawą libretta stały się młodzieńcze wiersze Majewskiego z tomu Mieszkanie – poetycka wizja życia trzyosobowej rodziny mieszkającej w starej kamienicy. Ojciec zajmujący się kolekcjonowaniem znaczków, matka krzątająca się po domu i syn – wrażliwy, zamknięty w sobie poeta. Wraz z nadejściem wiosny mieszkanie zaczyna ożywać, kiełkują rośliny, tryska źródło, wyrasta bujna trawa. Jesienią pojawiają się sarny, ze ścian opada tynk, zimą zaś z lodówki dobywa się śnieżna zamieć.
18.06, godz. 16.00, Literatura, muzyka, malarstwo - twórczość wieloraka Lecha Majewskiego
Iluzjon, sala Stolica
Prowadząca: prof. Dorota Heck
Wojaczek, reż. Lech Majewski, 89 min, 1999, Polska
Ostatnie dni z krótkiego i tragicznego życia Rafała Wojaczka – poety i buntownika PRLu, który popełnił samobójstwo w wieku 27 lat.
Jego poezja odcisnęła niezwykłe piętno na pokoleniach Polaków, bowiem świadomy potrzeby mitu w tych nijakich czasach, Wojaczek nasycił swą legendą rzeczywistość socjalistycznej Polski. Leczył się psychiatrycznie, walczył z alkoholizmem, narażał na ciągłe konflikty z prawem. Jego życie i twórczość uległy takiemu przemieszaniu, że stały się jednością – legendą.
Film jest portretem poety, który „żył tak, jak pisał, i pisał tak, jak żył”. Utrzymany w czarno-białej tonacji lapidarny zapis wychodzi jednak poza ramy życia jednostki, tworząc bardziej uniwersalne spojrzenie na kondycję artysty w rzeczywistości, w której nie ma dla niego miejsca. Niezwykły opis napięć psychicznych i emocjonalnych powstałych pomiędzy wrażliwą jednostką a otoczeniem osadzony jest w przygnębiających realiach Polski lat sześćdziesiątych – w scenerii brudnych ulic, dworców kolejowych, tanich barów serwujących wódkę i śledzia rozgrywa się dramat młodego człowieka.
25.06, godz. 15.00 Bóg. Kultura. Nieśmiertelność. Wyrazić zmysłami niedostępne
Iluzjon, sala Stolica
Prowadzący: Robert Tekieli
godz. 15.00 Młyn i krzyż, reż. Lech Majewski, 91 min, 2011, Polska, Szwecja
Film, osadzony w roku 1564 – tym samym, w którym Pieter Bruegel namalował swoje arcydzieło Droga na Kalwarię – splata pasję Chrystusa z pasją Flandrii uciskanej politycznie i religijnie przez Hiszpanów. W tym kontekście Bruegel, najwybitniejszy filozof pośród malarzy, jawi się jako Szekspir Flandrii a jego obraz opowiada o tragedii historii i wartości tolerancji.
Spomiędzy przeszło pięciuset postaci w obrazie, scenarzyści wybrali tuzin osób, których losy łączą się ze sobą w filmie. Rutger Hauer odtwarza postać Petera Bruegela; Michel York gra bankiera i kolekcjonera obrazów, Jonghelincka, zaś Charlotta Rampling występuje w roli Marii.
Młyn i Krzyż jest dla Majewskiego zupełnie nowym wyzwaniem – aby odtworzyć świat flamandzkiego mistrza zdjęcia budowane są wielowarstwowo z użyciem najnowszych technik grafiki komputerowej oraz efektów 3D.
godz. 19.00 Angelus, reż. Lech Majewski, 106 min, 2001, Polska
„Śląskie Sto lat samotności” oraz „komedia metafizyczna” entuzjastycznie przyjęta przez widzów i krytyków.
Punktem wyjścia jest prawdziwa historia: dzieje niezwykłego fenomenu, jakim była janowska gmina okultystyczna działająca na Śląsku, złożona z grupy różokrzyżowców-górników poszukujących kamienia filozoficznego.
Chociaż akcja filmu rozpoczyna się w roku 1953, poprzedzają ją sceny retrospektywne z roku 1937, kiedy to w gronie uczniów umiera Mistrz. Na łożu śmierci namaszcza swego następcę Teofila i przekazuje – oprócz tajemnych ksiąg i znaków – potrójne proroctwo: wybuch wielkiej wojny, inwazję świata astralnego i rządy jego demonów oraz zniszczenie ludzkości przez promień Saturna, kiedy ta ostatecznie sprzeniewierzy się prawu moralnemu i boskiemu.
Wybuch II wojny światowej i późniejszy stalinizm, członkowie gminy odczytują jako wypełnienie się dwóch proroctw. W obawie przed trzecim i ostatnim apokaliptycznym proroctwem, przystępują do działań mających na celu ocalenie ziemi poprzez złożenie ofiary – niewinnego młodzieńca.
Pokazy na Ninatece
W ramach przeglądu filmy Lecha Majewskiego prezentowane będą przez cały miesiąc na Ninatece. Każdy z nich będzie pokazywany przez tydzień. W tygodniu poprzedzającym każdą tematyczną niedzielę będą pokazywane filmy nawiązujące do problematyki wiodącej niedzielnej debaty.
28.05 – 3.06 Ogród rozkoszy ziemskich & Więzień Rio
28.05 – 3.06 Ogród rozkoszy ziemskich & Więzień Rio
4–10.06 Lot świerkowej gęsi & Ewangelia według Harry’ego
11–18.06 Szklane usta & Basquiat
19–25.06 Onirica & Pokój saren
26–30.06 Młyn i krzyż &; Cuba libre
