Będziemy się odnosić do dziedzictwa filmowego ze zbiorów FINA, a także do najważniejszych dla naszej kultury dzieł literackich. Uczestnicy w trakcie warsztatów nauczą się jak rozpoznawać powtarzające się w kulturze motywy i wzory, a także dowiedzą się jak w tym kontekście interpretować dzieła kultury popularnej. Wszystkie tematy i problemy poruszane na zajęciach są związane z postawą programową i mogą być traktowane jako rodzaj wstępu i przygotowania do egzaminu maturalnego i kończącego edukację gimnazjalną.
Zajęcia prowadzi dr Karol Jachymek – kulturoznawca, filmoznawca z Uniwersytetu SWPS, który zajmuje się historią kultury, codzienności i kinematografii polskiej.
Terminy zajęć
Luty: 15, 22, 26
Marzec: 1, 8, 12, 15, 19, 22, 27
Kwiecień: 10, 12, 16
Maj: 10, 14, 17, 21, 24, 28
Czerwiec: 11, 14
Zajęcia odbywają się w siedzibie FINA przy ul. Wałbrzyskiej 3/5 w Warszawie w godzinach 11.00-14.00.
Tematy
Miłość
Dlaczego miłość i zakochiwanie się jest tak częstym tematem popkultury? Jakie słynne pary zapisały się na kartach historii filmu i literatury? Czym jest miłość romantyczna? Co na temat naszej rzeczywistości mówią komedie romantyczne? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad motywem miłości w różnych tekstach kultury.
Bunt
Co o byciu buntownikiem mówi współczesna popkultura? Czy sztuka może być wyrazem buntu? Kiedy jest nam najłatwiej protestować? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie porozmawiamy na temat (kulturotwórczej) roli buntu oraz o tym, w jaki sposób motyw ten funkcjonuje w różnych tekstach kultury.
Przemiana
Jakie przemiany przechodzą superbohaterowie? Skąd bierze się w nas potrzeba metamorfozy? Czy warto zmieniać się za wszelką cenę? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie odpowiemy na pytanie, dlaczego motyw przemiany jest tak silnie obecny w różnych tekstach kultury oraz dlaczego tak bardzo cenimy różnego rodzaju transformacje.
Zwierzęta
Dlaczego tak bardzo lubimy oglądać filmy o psach i kotach? Jakie znaczenia niesie z sobą słowo „zezwierzęcenie” (i czy oby na pewno są to znaczenia słuszne)? Czy zwierzęcy bohaterowie utrwaleni zostali tylko w książkach i filmach dla dzieci? W jaki sposób powinniśmy zachowywać się wobec zwierząt? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie pomówimy na temat wszystkich tych kwestii oraz przyjrzymy się obecności zwierząt w różnych tekstach kultury.
Szczęście
W jaki sposób pojmujemy szczęście? Czy w ogóle potrafimy być szczęśliwi? Jacy szczęśliwi bohaterowie utrwaleni zostali na kartach historii literatury i filmu? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad motywem szczęścia w różnych tekstach kultury.
Zbrodnia
Dlaczego zbrodnie tak bardzo nas fascynują? Co jest przyczyną tego, że zbrodniarze tak często stają się bohaterami popkultury? Jakie zbrodnicze wątki podejmowane są przez folklor miejski? Dlaczego lubimy czytać kryminały i tworzyć creepypasty? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie odpowiemy na pytanie o miejsce zbrodni w naszym świecie i przyjrzymy się, w jaki sposób motyw ten funkcjonuje w różnych tekstach kultury.
Władza
W jaki sposób sprawować władzę? Czy łatwo jest rządzić? Którzy władcy utrwaleni zostali na kartach historii popkultury? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie porozmawiamy na temat motywu władzy w różnych tekstach kultury oraz zastanowimy się nad tym, dlaczego różni twórcy tak często po niego sięgają.
Bohater
Czym jest (współcześnie) bohaterstwo? Kto może stać się bohaterem? Czy łatwo zostać nim w dzisiejszych czasach? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie przyjrzymy się motywowi bohaterstwa w różnych tekstach kultury oraz pomówimy na temat tego, jaki typ bohaterów zadomowił się na dobre w naszej wyobraźni zbiorowej.
Wolność
Czy wolność powinna mieć swoje granice? Co czyni nas wolnymi? Czy sztuka może pomóc nam w przezwyciężaniu wszelkich barier? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad tym, jaki wpływ może mieć brak wolności na życie każdego człowieka oraz porozmawiamy na temat tego, w jaki sposób motyw ten funkcjonuje w różnych tekstach kultury.
Rodzina
Czy rodzina zawsze musi być źródłem szczęścia? O jakich wartościach rodzinnych można przeczytać na kartach polskiej literatury? Jakie słynne rodziny znamy z różnych seriali? Czym jest rodzina nuklearna i ile ma wspólnego z kinem polskim? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie podyskutujemy na temat motywu rodziny w różnych tekstach kultury oraz przeanalizujemy typową dla niego symbolikę.
Codzienność
Co tworzy naszą codzienności? Dlaczego często nie doceniamy zwykłych czynności wykonywanych przez nas każdego dnia? Jaki obraz codzienności utrwalony został w wybranych polskich utworach literackich i filmowych? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie odpowiemy na pytanie o rolę codzienności w naszym świecie i zastanowimy się, dlaczego tak często zupełnie nie przykładamy do niej wagi.
Podróż
Czego metaforą mogą być podróże? O jakich słynnych wędrówkach można przeczytać na kartach historii literatury? Kim są współcześni trawelebryci i dlaczego cieszą się tak ogromną popularnością? Kto z nas może zostać znanym odkrywcą? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie rozważymy wszystkie te kwestie i zastanowimy się nad funkcją podróży w naszym życiu codziennym.
Młodość
Z jakich powodów tak chętnie wracamy wspomnieniami do okresu dzieciństwa? Czy rzeczywiście żyjemy w czasach kultu młodości? Dlaczego warto czytać literaturę dziecięcą i młodzieżową? Co na temat młodości i dojrzewania mówi polskie kino współczesne? Czy młodość zawsze musi być związana z beztroską i radością? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie przyjrzymy się motywowi młodości w różnych tekstach kultury i podyskutujemy na temat jego nieustającej siły oddziaływania.
Starość
Czym jest starość? Co o niej decyduje? Czy powinniśmy przed nią uciekać? Czym jest ageizm? Jakie czynniki wpływają na nasz sposób postrzegania starości? Czy współcześnie następują jakiekolwiek zmiany w myśleniu o tym etapie życia? Co na to wpływa? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad miejscem starości w naszym życiu oraz przyjrzymy się, w jaki sposób motyw ten funkcjonuje w różnych tekstach kultury.
Film dokumentalny
Co stanowi istotę filmów dokumentalnych? Czym różnią się one od filmowej fabuły? Czy zawsze mówią prawdę o świecie? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad tym, co można uznać za cechę charakterystyczną dla kina dokumentalnego, a także przyjrzymy się najważniejszym zjawiskom, stylom i twórcom polskiej szkoły dokumentu.
Analiza filmu
Czym różni się analiza od interpretacji? Czy filmy również trzeba umieć czytać? W czasie zajęć wspólnie z uczniami nauczymy się podstawowych pojęć z zakresu języka filmu oraz tego, w jaki sposób powinniśmy spoglądać na kino, żeby je w pełni rozumieć.
Zrozumieć obrazy
Czego chcą od nas obrazy? Co do nas mówią? Czy zawsze były aż tak bardzo wszechobecne? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad tym, jak nam się żyje w kulturze obrazu, a także poznamy dobre praktyki związane z umiejętnością analizy malarstwa, fotografii, plakatów czy reklam.
Kultura audiowizualna
Co oznacza termin „kultura audiowizualna”? Czym są ekrany i jak na nas oddziałują? Czy rozwój technologii zmienił nasz sposób komunikacji? Czy fotografie kształtują nasze widzenie świata? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie porozmawiamy na temat tego, na jakie zmiany w sposobach doświadczania rzeczywistości wpłynęła szeroko pojęta audiowizualność oraz przyjrzymy się najważniejszym zwrotom i przełomom, które ukonstytuowały dzisiejszy kształt kultury audiowizualnej.
Artyści i sztuka współczesna
Jaka rolę powinni odgrywać artyści w naszej kulturze? Czy sztuka jest nam potrzebna do rozwoju? Co dzieła sztuki mogą mówić nam na temat otaczającej nas rzeczywistości? Dlaczego tak często nie rozumiemy sztuki współczesnej? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie porozmawiamy na temat wybranych twórców, nurtów i zjawisk oraz dowiemy się, co trzeba umieć, żeby poruszać się sprawnie po świecie sztuki współczesnej.
Kultura remiksu
Czym jest remiks? Czy każdy z nas może zająć się (re)miksowaniem? Co nam to umożliwia? Podczas warsztatów wspólnie z uczniami odpowiemy na pytanie, po jakie (powracające) wątki i motywy najbardziej lubi sięgać literatura i sztuka, a także pomówimy o różnego rodzaju połączeniach, fuzjach, korespondencjach, powtórkach i inspiracjach.
Język nowych mediów
Czy warto grać w gry komputerowe? Co w naszym życiu zmieniły social media? Po co nam Internet? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie zastanowimy się nad tym, co może stanowić wyróżnik języka nowych mediów, a także w jaki sposób wpłynął on na nasze formy komunikacji oraz na inne, niekiedy mniej oczywiste, dziedziny kultury i sztuki.
Media wobec stereotypów
Czym są stereotypy? W jaki sposób media wpływają na nasz sposób postrzegania świata? Jakie klisze, uprzedzenia i schematy powtarzane są najczęściej na małym i wielkim ekranie? Podczas warsztatów razem z uczniami wspólnie pomyślimy nad różnymi mechanizmami powstawania tego typu uproszczeń oraz zidentyfikujemy liczne konsekwencje ich powielania.
Fake newsy i manipulacja
Czym są fake newsy i dlaczego w nie wierzymy? Jakimi kanałami są z reguły przekazywane? Co powoduje, że tak łatwo dajemy się zwodzić fałszywym informacjom? Jakie elementy przekazu mogą nami manipulować? Jak wpływa na nas język? W czasie zajęć razem z uczniami wspólnie porozmawiamy na temat najczęściej wykorzystywanych metod (medialnej) perswazji i manipulacji oraz nauczymy się, w jaki sposób można sobie z nimi wszystkim poradzić.
Zasady uczestnictwa
Liczba miejsc na jednym warsztacie: do 35 osób. Jedna klasa może zapisać się na maksymalnie 3 terminy z całej puli.
Aby zapisać grupę na zajęcia, wypełnij i wyślij formularz zgłoszeniowy. Decyduje kolejność zgłoszeń. Zajęcia będą dotyczyć wybranego przez Państwa tematu z proponowanej puli.
Aby wziąć udział w warsztacie należy zapoznać się i zaakceptować postanowienia regulaminu.
Warsztaty "Czytaj kulturę!" zostały objęte patronatem honorowym przez Minister Edukacji Narodowej.
