Ostatni etap to jeden z najwcześniejszych filmów dotykających tematyki Holocaustu, częściowo zrealizowany na terenie obozu Auschwitz-Birkenau. Reżyserka realistycznie obrazuje w nim horror przymusowej pracy i masowej eksterminacji, ale także opór więźniarek. Film Jakubowskiej, zdaniem filmoznawcy Tadeusza Lubelskiego, nie tylko zmienił tuż po II wojnie światowej krajobraz polskiego kina, ale też po raz pierwszy zapewnił mu międzynarodowy prestiż.
Epicka opowieść o życiu i walce bohaterskich kobiet różnych narodowości, więźniarek Auschwitz-Birkenau. Film ma luźną konstrukcję, akcja obejmuje kilka równoległych wątków. Marta jest polską Żydówką, tłumaczką, działa w obozowym ruchu oporu; ginie podczas próby ucieczki. Rosyjska więźniarka – lekarka Eugenia, próbująca ratować chorych, zostaje poddana torturom i stracona. Niemiecka komunistka Anna trafia do obozowego bunkra. Tragiczne losy więźniarek, zdziczenie i sadyzm niemieckiej załogi obozu – ten syntetyczny obraz rzeczywistości obozowej przekazała była więźniarka Auschwitz – Wanda Jakubowska, która jest także współautorką scenariusza (druga scenarzystka, Gerda Schneider, również była więźniarka obozu). Pierwszy polski film, który wszedł na ekrany w ponad pięćdziesięciu krajach i który prasa światowa uznała za dzieło wielkiego formatu. Jeden z najbardziej wstrząsających dzieł obrazujących II wojnę światową. Zrealizowany został w autentycznej scenerii obozu.
Restaurację cyfrową filmu przeprowadziła Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny we współpracy ze Studiem Filmowym TOR (obecnie Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych). Restauracja obrazu objęła usunięcie nabytego migotania, korektę geometrii/deformacji obrazu, stabilizację, usunięcie zabrudzeń i uszkodzeń mechanicznych zawartych na taśmie filmowej. Skanowanie, mastering i cyfrową kinową kopię dystrybucyjną wykonano w standardzie 4K.
Podczas zbliżającego się Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Berlinale odbędą się dwa pokazy Ostatniego etapu – 22 lutego i 1 marca. Gośćmi specjalnymi premierowego seansu będą: Dariusz Wieromiejczyk – Dyrektor Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego oraz Monika Talarczyk – historyczka kina, autorka książki Wanda Jakubowska. Od nowa.
Więcej
