- kompozytor: Witold Lutosławski
- tytuł oryginalny: Pieśni walki podziemnej (1942–1944)
- tytuły części utworu:
1. Żelazny marsz
2. Do broni
3. Przed nami przestrzeń otwarta
4. Jedno słowo, jeden znak
5. Wesoły pluton
- rok ukończenia: 1944
- obsada: głos, fortepian
- zamówienie: Biuro Informacji i Propagandy Armii Krajowej
- autor tekstu: Henryk Huzik,, Stanisław Ryszard Dobrowolski, Aleksander Maliszewski, Zofia Zawadzka
- forma tekstu: literacki
- język tekstu: polski
- kategoria: muzyka wokalno-instrumentalna, muzyka użytkowa i popularna, dzieła na głos i fortepian lub inny instrument, pieśni masowe lub żołnierskie
Pieśni walki podziemnej (1942–1944)
Poniższy opis dotyczy grupy utworów
Pieśni walki podziemnej to zbiór pięciu piosenek patriotycznych napisanych przez Lutosławskiego na zamówienie Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej. Wszystkie są typowymi przykładami repertuaru, do jakiego należą. Największą popularność zyskał Żelazny marsz ze słowami Stanisława Ryszarda Dobrowolskiego, jednak nawet ten utwór nigdy nie stał się przebojem na miarę Warszawskich dzieci Andrzeja Panufnika lub Szturmówki Jana Ekiera.
Konteksty
Zdaniem Romana Haubenstocka, który komentował dla „Ruchu Muzycznego” wydanie trzech zeszytów z pieśniami tego typu autorstwa Witolda Lutosławskiego, Jana Ekiera i Andrzeja Panufnika, znaczenia tych utworów należy upatrywać przede wszystkim w sferze pozamuzycznej.