„Sen srebrny Salomei”, reż. Krzysztof Nazar, 119 min, 1995, Polska

Dramat Juliusza Słowackiego „Sen srebrny Salomei” w reżyserii Krzysztofa Nazara należy do Złotej Setki Teatru Telewizji. Chyba żaden z dramatów Juliusza Słowackiego nie wzbudził takich kontrowersji jak „Sen srebrny Salomei", napisany na pięć lat przed śmiercią autora. Nawet ta, której imię upamiętnił w tytule, matka poety, wzdragała się odczytując przerażające wizje syna.

Dramat powstał w szczególnym okresie życia Słowackiego. Spotkanie z Towiańskim i akces do Koła Sprawy Bożej, zetknięcie, z twórczością Calderona de la Barki zaowocowały poszukiwaniem nowych dróg twórczych. „Sen...", nawiązujący do okresu krwawych antypolskich powstań chłopów ukraińskich i równie bezwzględnej walki szlachty z hajdamaczyzną. Jest próbą skojarzenia motywów historycznych z mistycyzmem. Jednocześnie jest to, wedle określenia autora, „romans dramatyczny w pięciu aktach" – historia miłości, wielkich namiętności i zdrad: wychowanicy Regimentarza, Salomei Gruszczyńskiej.

Przede wszystkim zaś „Sen srebrny Salomei" jest opowieścią o narodzie, który utracił wolność – musi ją odzyskać i odrodzić się w przyszłości. Krzysztof Nazar, nadając telewizyjny kształt dramatowi romantycznemu – równo 150 lat od jego napisania –zawierzył racjonalizmowi Słowackiego. Uznał, że poeta widział opętanie i chaos świata, który przywołał. W ostatniej scenie widowiska Wernyhora odchodzi wraz z umarłymi, a trójka konnych zasnuwa czarnym welonem świat ludzi zagubionych w historii i własnym okrucieństwie. Odchodząc, Wernyhora zabiera pamięć, a zostawia legendę i proroctwa.

Bohaterowie dramatu Słowackiego są pokrętni, grzeszni i zbrodniczy. Są też tragiczni. Ale ich emocje, cierpienia i wyrzuty sumienia nie usprawiedliwiają ich zbrodni. Fanatyzm, sobiepaństwo i pycha, fałsz i pozory, wiara wyłącznie we własnego Boga muszą doprowadzić do klęski.

Opis dystrybutora