Na ostatnim tegorocznym wydarzeniu 12 grudnia w kinie Iluzjon spróbujemy spojrzeć w przyszłość. Jakie filmy mogą niedługo stać się częścią kulturowego dziedzictwa? Czy dokonywane corocznie uzupełnienia Listy Polskiego Dziedzictwa Filmowego będą uwzględniały także inne formy audiowizualne? Jaka będzie rola sztucznej inteligencji w kształtowaniu kultury?
Na powyższe pytania spróbują odpowiedzieć:
Tomasz Kolankiewicz – Dyrektor FINA, filmoznawca. Od 2020 do 2023 roku dyrektor artystyczny Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Ekspert filmowy Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, członek zespołów sterujących w Programach Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Współpracownik Biura Kultury m.st. Warszawy, odpowiedzialny ze strony miasta za Mazowiecki i Warszawski Fundusz Filmowy. Kurator cykli i przeglądów polskiego i międzynarodowego kina artystycznego i gatunkowego. W latach 2008–2017 członek redakcji filmowej TVP Kultura. Wydawca, reżyser i prowadzący publicystycznych programów o tematyce filmowej. Od 2024 roku prowadzący programy filmowe na antenie TVP Kultura oraz podcast „Rekonstrukcja Cyfrowa TVP”. Jako konsultant merytoryczny pracował przy nagradzanych filmach „Ucieczka na srebrny glob” i „Solaris mon amour” Kuby Mikurdy na temat twórczości Andrzeja Żuławskiego. Wykładowca akademicki związany z Łódzką Szkołą Filmową, Warszawską Szkołą Filmową oraz Akademią Sztuki w Szczecinie.
Elżbieta Wysocka – zastępczyni Dyrektora Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego ds. Zbiorów i Digitalizacji. Jej praca magisterska „Konserwacja sztuki wideo na przykładzie rejestracji prób i spektakli Tadeusza Kantora” (2006) została wyróżniona i opublikowana w materiałach konferencji TAPE: Training for Audiovisual Preservation in Europe. Praca doktorska „Teoria i praktyka konserwacji w odniesieniu do filmu i elektronicznej sztuki medialnej” (2012) poświęcona została restauracji filmów i ukazała się nakładem NCK. Prowadziła krajowe i międzynarodowe projekty restauracji filmów niemych i dźwiękowych, odpowiadała za wdrażanie standardów metadanych dla dzieł kinematograficznych. Do 2024 roku pracowała jako restauratorka filmowa w ramach projektu Förderprogramm Filmerbe (FFE) w Filmotece w Berlinie, gdzie odpowiadała za zarządzanie procesem restauracji wybranych filmów z kolekcji Deutsche Kinemathek.
Karol Czajkowski – zastępca Dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Po rozmowie zapraszamy na pokaz dwóch filmów, które zamykają LPDF w jej obecnym kształcie. „Katedra” Tomasza Bagińskiego zachęca do spojrzenia na technologiczne możliwości kina przyszłości. Natomiast debiut fabularny Wojciecha Smarzowskiego – „Wesele” – może być podpowiedzią, jakie cechy mają filmy i twórcy uważani dziś za kultowych.
„Katedra”, reż. Tomasz Bagiński, 2002, 7 min, Polska
Film opowiada o samotnym pielgrzymie, który przemierza pustkowia bliżej nieokreślonej planety. Kieruje się ku zagadkowej budowli przypominającej katedrę. Spacerując korytarzami, przygląda się niezwykłemu sklepieniu antycznej konstrukcji oraz przedziwnym zdobieniom filarów. W końcu dochodzi do końca budowli i zatrzymuje się nad przepaścią. Będąc pewnym, że okrył wszystkie sekrety zwiedzanej katedry, popada w zadumę. Nie wie jednak, że sekret tego miejsca objawia się dopiero o świcie. Na horyzoncie właśnie zaczyna wschodzić słońce. Historia została oparta na opowiadaniu Jacka Dukaja.
„Wesele”, reż. Wojciech Smarzowski, 101 min, 2004, Polska
Wiesław Wojnar, bogaty gospodarz z podkarpackiej wsi, wydaje za mąż swoją jedyną córkę, Kasię. Wystawne wesele jest również doskonałą okazją, żeby zaimponować sąsiadom. Jednak nie wszystko idzie zgodnie z planem. Jedzenie jest nieświeże, ojciec Wojnara odmawia zapisania wnuczce swojej części ziemi, a prezent ślubny okazuje się kradziony. Równocześnie dowiadujemy się też, że panna młoda jest w ciąży, a jej mąż poślubił ją wyłącznie dla pieniędzy, w tym obiecanego przez teścia samochodu.
Doskonały debiut reżyserski będący ostrą satyrą społeczną, niezwykle trafnie ukazuje narodowe przywary, m.in. hipokryzję i chciwość. Pełnokrwiste i wiarygodne postacie stworzyli w filmie znakomici polscy aktorzy, którzy w większości wystąpili także w późniejszych filmach reżysera, m.in. Marian Dziędziel, Arkadiusz Jakubik, Bartłomiej Topa.
