„Pod powierzchnią”, reż. Kinga Michalska, 102 min, 2025, Kanada
Film jest psychologiczną podróżą przez dzisiejszą Polskę portretującą realia ludzi, którzy żyją w miejscach zagłady. Zabiera widzów na kontemplacyjną wyprawę przez krajobrazy, w których ślady przemocy są misternie wplecione w tkankę codzienności. Pod powierzchnią ukazuje życie w cieniu przeszłości poprzez mozaikę intymnych opowieści.
Mała dziewczynka odwiedza swojego przyjaciela w szpitalu psychiatrycznym mieszczącym się w budynku byłego obozu koncentracyjnego. Polski Żyd podejmuje się syzyfowego zadania: ocalenia notorycznie rozkopywanych i niszczonych żydowskich grobów. Katolicka rodzina z Jedwabnego debatuje nad polskim współudziałem w pogromie, podczas gdy ich miasto przygotowuje się do obchodów rocznicy tej zbrodni. Tymczasem kibice z Brzezinki świętują zwycięstwo swojej lokalnej drużyny. Bohaterowie filmu poruszają się po złożonym terenie pamięci, odpowiedzialności i traumy. Dokumentując ich codzienne czynności, film podkreśla niepokojące sprzeczności, z którymi ludzie nauczyli się żyć. Ukazuje echa brutalnej przeszłości, które rozbrzmiewają nadal w dystopijnej teraźniejszości.
Opis dystrybucyjny