Cykl poświęcony jest niewidzialnemu wymiarowi kina. Wnikając w obraz, dźwięk nadaje mu ton i wyraz. Jednocześnie wykracza poza ramy kadru, woła i wciąga nas w opowieść w sposób, którego często nie dostrzegamy.

Jednak mimo swojej fundamentalnej roli, dźwięk filmowy długo pozostawał zepchnięty na boczny tor. Kino rozumiane jest przede wszystkim jako sztuka obrazu, jako "widzialność obcowania człowieka z materią".

Przygotowany przez Filmotekę Narodową – Instytut Audiowizualny cykl dedykowany jest kinu jako doświadczeniu wielozmysłowemu. To zaproszenie do tego, by wsłuchać się w kino równie uważnie.

Zbliżenie: Dźwięk skupia się na praktykach, technikach i technologiach udźwiękowienia filmu – od rejestracji, przez obróbkę, po odsłuch. Pokazy wzbogacą rozmowy z twórczyniami i twórcami stojącymi za ścieżkami dźwiękowymi prezentowanych tytułów. Integralną częścią cyklu są prelekcje przybliżające historię i rozwój fonografii oraz jej wpływ na ewolucję języka filmowego. Program dopełniają filmy, które same opowiadają o dźwięku – kierując spojrzenie poza ekran i odsłaniając mechanizmy kształtujące nasze doświadczenie kina.

Zbliżenia: Dźwięk kontynuuje linię programową sali „Ziemia Obiecana”, korzystając z wyjątkowej akustyki sali, a zarazem otwiera szerszy program Zbliżenia – poświęcony technicznym wymiarom sztuki filmowej.

Cykl trwa od października do czerwca i obejmuje dziewięć pokazów — po jednym w każdym miesiącu.

Harmonogram pokazów:

15 października, godz. 18.30

Blow Out, reż. Brian De Palma, USA, 1981, 104'

Prelekcja: Stefan Głowacki

Blow Out (1981) Briana De Palmy to jeden z najbardziej przenikliwych thrillerów politycznych kina amerykańskiego, a zarazem film o samym medium dźwięku. Bohater, specjalista od efektów dźwiękowych, przypadkiem rejestruje nagranie, które ujawnia kulisy zbrodniczego spisku.

De Palma łączy konwencję kryminału i paranoicznego thrillera z autotematyczną refleksją nad rejestracją, montażem i manipulacją dźwiękiem – nad magią audiowizualnego splotu oraz ambiwalentną relacją technologii z prawdą i fałszem.

20 listopada, godz. 18.30

Katarzyna Szczerba & Katarzyna Gondek - pokaz krótkich metraży

Gościnie: Katarzyna Szczerba & Katarzyna Gondek

Reżyserka Katarzyna Gondek oraz realizatorka i reżyserka dźwięku Katarzyna Szczerba od ponad dekady współtworzą filmy, w których dźwięk pełni szczególną rolę. Pokaz składa się z przygotowanej przez nie selekcji krótkometrażowych projektów powstałych w ramach tej współpracy.

Podczas spotkania artystki zaprezentują szerokie spektrum swojej twórczości – od „Miasteczka” (2011), będącego ich pierwszym wspólnym projektem, przez pokazywanego na festiwalu Sundance „Deer Boy” (2017), aż po tegoroczne „Mleko”, oparte na wspólnie napisanym scenariuszu. Opowiedzą także o swojej wieloletniej współpracy, kreatywnym podejściu do dźwięku filmowego i o tym, jak brzmienie filmu współtworzy jego znaczenia.

18 grudnia, godz. 18.30

Chopin, Chopin, reż. Michał Kwieciński, Polska, 2025, 126'

Superprodukcja Chopin. Chopin, określana jako jedna z najdroższych rodzimych filmów, przenosi widza w kluczowy okres życia i twórczości kompozytora. Film zachwyca stroną wizualną, jednak w pokazie szczególny nacisk położymy na warstwę dźwiękową, zrealizowaną przez specjalistów z DreamSound – czołowego studia nagraniowego.

Film zostanie zaprezentowany w systemie Dolby Atmos, co pozwoli w pełni doświadczyć przestrzenności i szczegółowości jego ścieżki dźwiękowej.

2026

Więcej informacji wkrótce.