Prelekcję przed filmem wygłosi dr Piotr Kurpiewski.

„Krzyż walecznych”, reż. Kazimierz Kutz, 84 min, 1958, Polska

Filmowy debiut Kazimierza Kutza – trójdzielny film nowelowy. Kolejne epizody: „Krzyż”, „Pies”, „Wdowa” – prezentują Polaków w trakcie i bezpośrednio po II wojnie światowej. Kutz niesłychanie przenikliwie przygląda się postawom osób postawionych w trudnych wojennych sytuacjach, jednak unika martyrologicznych scen i rozwiązań kojarzonych z kinem wojennym. Mamy więc tutaj kolejno: bohatera wojennego jadącego na przepustkę do domu by odkryć, że jego wieś już nie istnieje a jedyny ocalały mieszkaniec wcale nie zamierza doceniać jego bohaterstwa, dwóch żołnierzy, który mają wykonać wyrok śmierci na... psie wytresowanym przez hitlerowców do nękania więźniów obozu koncentracyjnego oraz wdowę po bohaterze, która nie chce i nie umie dać się wepchnąć w rolę, którą przygotowała dla niej małomiasteczkowa społeczność.

Kutz już od samego początku swojej kariery zachwyca ostrością obserwacji i ciekawym stylem opowieści.

Tomasz Kolankiewicz