Prelekcję przed filmem wygłosi Mateusz Werner.

„Wolne miasto”, reż. Stanisław Różewicz, 96 min, 1958, Polska

„Wolne miasto” (1958) Stanisława Różewicza było pierwszym filmowym obrazem Września 1939 roku w polskiej kinematografii, ale to późniejsza o kilka miesięcy „Lotna” Andrzeja Wajdy została zapamiętana jako filmowa rozprawa z „kampanią wrześniową”.

Jakże znamienne są różnice między tymi obrazami. Film Różewicza - skromny, surowy, niemal paradokumentalny zapis historycznych zdarzeń, unikająca ogólnych ocen rekonstrukcja skupiona na przeżyciach poszczególnych bohaterów. I przejmujący obraz Polaków, którzy są słabsi, są w mniejszości, a mimo to nie chcą się poddać i ukorzyć. Ten niepozorny film kryje w sobie do dzisiaj wielką siłę.

Mateusz Werner