„Gwiazda pośród chmur”, reż. Ritwik Ghatak, 127 min, 1960, Indie

Kiedy Satyajit Ray odnosił światowe sukcesy „Trylogią Apu”, w Kalkucie tworzył inny wybitny filmowiec, obdarzony na dodatek zupełnie odmiennym temperamentem. Ritwik Ghatak – kultowa, bezkompromisowa postać kina indyjskiego – szukał języka zdolnego opisać tragedię, jaką stał się podział Bengalu w 1947 roku, i związane z tym migracje kilkunastu milionów ludzi.

Jego arcydziełem pozostaje „Gwiazda pośród chmur”: melodramat o wykorzenionej, koczującej na obrzeżach Kalkuty rodzinie, na której utrzymanie pracuje młoda Nita (Supriya Choudhury), poświęcająca własne marzenia na rzecz bliskich. Trzymając się kobiecej perspektywy, Ghatak wprowadza do szarpiącej za serce opowieści eksperymentalne elementy i tworzy w efekcie poetycki film o cichej wytrwałości i poświęceniu. Pełen podziwu Ray tak pisał o oryginalności Ghataka, który w odróżnieniu od niego odrzucał amerykańskie wzorce: „Ritwik był w tajemniczy sposób odporny na te wpływy – Hollywood nie zostawiło żadnego śladu na jego filmach. Jak to się stało, pozostaje dla mnie tajemnicą”.

Sebastian Smoliński / opis festiwalowy