„Włóczykij”, reż. Pier Paolo Pasolini, 117 min, 1961, Włochy

„Sutener! Rajfur! Kupler!”. Bezczelny wyrzutek społeczeństwa desperacko próbuje żyć, pracując jako alfons. Już pierwszy obraz Pasoliniego „Włóczykij” wyróżnia się esencjonalnym językiem filmowym, którego wyrazem m.in. są ujęcia skupione na twarzach bohaterów pogrążonych w zaciekłych dialogach. Jest to poetyka „skandaliczna”, o bardzo silnej świadomości ideologicznej, uwydatniająca tragiczną historię rzymskiej podklasy.

Gdy debiut Włocha ujrzał światło dzienne, reżyser cieszył się już autorytetem intelektualisty, poety i komunistycznego bojownika – pod koniec lat 50. uczestniczył w wielkim fermencie kulturalnym włoskiej lewicy. Ale Pasolini – jego życiorys i twórczość – to żywa sprzeczność. Skryty homoseksualista, wyrzucony z partii komunistycznej za niegodziwość moralną, znienawidzony przez faszystów, reprezentuje bardzo osobistą wizję świata i życia, marksistowską i katolicką jednocześnie.

W swoim pierwszym filmie, w wieku 38 lat, wybiera styl ostrożny, ale potrafi domagać się cielesnej i zmysłowej arogancji twarzy i gestów, poetyckich i politycznych. Oto oni, podczas gdy szydzą, ciągną się za włosy, kradną, śmieją się i umierają. Jednak jeśli przyjrzysz się uważnie, to wszystko jest liturgią. Chór, wierni, rytuał, uroczyste słowo. To przestrzeń nieszczęsnych głodujących ludzi, złodziejskich alfonsów, ale też jednostek wolnych i tajemniczo szczęśliwych. Film szczery, brudny i wyrafinowany.

Opis festiwalowy